Aby nasze rośliny dobrze przetrwały zimę i na wiosnę z nową energią bujnie się rozwijały, już teraz musimy im dostarczyć odpowiedniego pokarmu.
Jesień jest dobrą porą, aby glebę nawieźć potasem i fosforem. Można też zastosować wapnowanie. Ze względu na ryzyko wypłukania azotu poza zasięg korzeni roślin uprawnych, pierwiastek ten rzadko wysiewa się jesienią. Jedynie wysiew formy amonowej i amidowej azotu (np. siarczan amonu, mocznik) chroni ten pierwiastek przed wypłukiwaniem w głąb profilu glebowego.
Obornik najlepiej stosować jesienią raz na dwa, trzy lata. Zawsze należy go przekopać z ziemią. Kompost rozkładamy na powierzchni gleby i delikatnie mieszamy z jej wierzchnią warstwą. Oba te nawozy można dawać zarówno na świeżo zakładane rabaty, jak i bezpośrednio wokół roślin. O tej porze rośliny spowalniają swoje procesy życiowe i stopniowo wchodzą w stan spoczynku. Korzystne jest dostarczenie roślinom związków fosforu i potasu przyśpieszających dojrzewanie, a więc drewnienie pędów i gromadzenie zapasów na zimę. Aby uzupełnić składniki pokarmowe po zebraniu plonów, należy równomiernie rozsypać nawóz na całej powierzchni w ilości 20-30 g/m2, następnie przekopać glebę, nie grabić.
Aby nawozić rośliny wieloletnie rozsypujemy nawóz równomiernie wokół roślin w ilości 20-30 g/m2. Rozsypany nawóz należy wymieszać z wierzchnią warstwą gleby i obficie podlać. Potas jest szczególnie potrzebny młodym roślinom, dlatego warto wprowadzić go do gleby już jesienią. Aby uzupełnić braki potasu w glebie, możemy stosować sole potasowe/siarczanowe i chlorkowe, które łatwo rozpuszczają się w wodzie i są pobierane przez rośliny. Na glebach cięższych nawozy potasowe w całości stosujemy jesienią. Na glebach lżejszych wskazane jest wykonanie częściowego nawożenia jesienią oraz resztę wiosną, ze względu na możliwość wypłukiwania potasu przez wodę. Nawóz należy dobrze wymieszać z ziemią.
Spośród nawozów fosforowych do użycia jesienią nadają się superfosforaty oraz mączki fosforytowe i kostne. Mączki są nawozami wolno działającymi, nawet do kilku lat. Należy je wysiewać na glebach kwaśnych i wilgotnych. Stosowanie mączek na glebach zasadowych i suchych jest nieefektywne. Aby zwiększyć dostępność składnika, można nawóz fosforowy zmieszać z nawozem organicznym, obornikiem lub kompostem oraz na wiosnę zastosować nawóz zakwaszający podłoże.
Najlepszym nawozem organicznym do jesiennego nawożenia zagonów warzywnych jest dobrze przygotowany kompost, który stosuje się zazwyczaj w ilości 60-80 kg na 10 m2 powierzchni. W przypadku braku odpowiedniej ilości kompostu można dać obornik/40-50 kg na 10 m2/, biohumus koprolitowy (30-60 litrów na 10 m2) lub inny nawóz. Dlatego też podczas nawożenia warzywnika należy również sięgnąć po nawozy mineralne.
Jesienią można wysiać pełną dawkę nawozów fosforowych, potasowych, magnezowych. Dawkę wysiewanych pod konkretną roślinę nawozów należy dostosować do zasobności gleby. Na glebach żyznych, próchnicznych, pozostających w dobrej kulturze stosujemy niższą z zalecanych, na glebach lekkich wysiewamy najwyższą zalecaną ilość nawozów.
Stanisław Kowalczyk
