21 lutego weszła w życie nowelizacja kodeksu pracy. Zgodnie z nowymi przepisami pracodawca może kazać pracownikowi dmuchnąć w alkomat. Kontrole obejmują nie tylko alkohol, ale także narkotyki i są możliwe zarówno w zakładach pracy, jak i w domach, gdzie wykonywana jest praca zdalna.
Do tej pory pracodawca mógł pozyskać informację o obecności alkoholu lub narkotyku w organizmie pracownika, jedynie za jego zgodą. Od teraz pracodawcy będą mogli skontrolować w ten sposób nie tylko pracowników na etatach, ale także osoby na umowach-zleceniu czy samozatrudnionych.
Kto i kiedy może zostać skontrolowany?
Według nowych przepisów pracodawca może wprowadzić kontrolę trzeźwości pracowników, jeżeli będzie to niezbędne do zapewnienia ochrony życia i zdrowia lub ochrony mienia. W przepisach zastrzeżono, że kontrola trzeźwości nie może naruszać godności oraz innych dóbr osobistych pracownika i obejmuje badanie przy użyciu metod niewymagających badania laboratoryjnego za pomocą urządzenia posiadającego ważny dokument potwierdzający jego kalibrację lub wzorcowanie.
Należy zaznaczyć, że regulacje te dotyczą wszystkich rodzajów zatrudnienia: umowy o pracę, umowy zlecenie, umowy o dzieło, a nawet współpracujących z pracodawcą przedsiębiorców prowadzących własną działalność gospodarczą.
Pracodawcy sami mogą określać czy do badania trzeźwości mają przystępować wszyscy, czy tylko wyznaczeni pracownicy. Według ustawy kontrole można przeprowadzać nawet codziennie, o ile warunki, częstotliwość i sposób ich wykonywania zostaną wcześniej ustalone w zakładowym regulaminie pracy lub obwieszczeniu.
Od 0,2 do 0,5 promila alkoholu we krwi i powyżej
Jeśli alkomat wykaże, że badana osoba ma od 0,2 do 0,5 promila to pracodawca nie może dopuścić jej w tym dniu do wykonywania obowiązków. W przypadku stężeń niższych niż 0,2 promila uznaje się, że badanie nie wykazało obecności alkoholu w organizmie pracownika.
Gdy wynik badania wykaże powyżej 0,5 promila alkoholu we krwi to pracownikowi grozi kara porządkowa. Może to być też podstawą do zwolnienia w trybie dyscyplinarnym.
W przypadku gdy test wykaże obecność alkoholu pracodawca jest zobowiązany do sporządzenia protokołu z badania zawierającego dane osobowe pracownika, okoliczności przeprowadzenia kontroli oraz datę, godzinę i wynik pomiaru.
Na żądanie pracodawcy lub pracownika niedopuszczonego do pracy, badanie stanu trzeźwości może przeprowadzić uprawniony organ powołany do ochrony porządku publicznego. Organ ten przeprowadza badanie przy użyciu metod niewymagających badania laboratoryjnego albo zleca przeprowadzenie badania krwi.
W przypadku, gdy wynik badania nie wskazuje na stan po użyciu alkoholu albo stan nietrzeźwości pracownika, okres niedopuszczenia pracownika do pracy jest okresem usprawiedliwionej nieobecności w pracy, za który pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia.