W piątek, 10 lutego w Urzędzie Gminy Radomyśl nad Sanem odbyła się uroczystość odsłonienia i poświęcenia tablicy profesora Kazimierza Kuczmana Honorowego Obywatela Gminy.
– Chcę bardzo serdecznie podziękować za zorganizowanie tak pięknej uroczystości. Jesteśmy, mówię w imieniu rodziny niezwykle wzruszeni tym faktem, szczególnie w obliczu tego, że mój wuj był niezwykle wspaniałym człowiekiem, zawsze czułem jego wsparcie, jego obecność. Miał dwie miłości, jedną współdzieliliśmy, pierwszą miłością była historia sztuki, drugą miłością była Rzeczyca Okrągła. On mieszkał w Krakowie, my mieszkamy w Warszawie, mimo to bardzo lubimy tu przyjeżdżać. To są rejony bliskie naszemu sercu – mówił Maciej Rak, chrześniak Kazimierza Kuczmana.
Profesor Kazimierz Kuczman był wybitnym historykiem sztuki, pracownikiem naukowym Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie i długoletnim pracownikiem Zamku Królewskiego na Wawelu (1970-2012).
Urodził się 9 lutego 1947 roku w Rzeczycy Okrągłej. Był absolwentem Liceum Ogólnokształcącego w Stalowej Woli. Całe swoje życie dorosłe i zawodowe związał z Wawelem. W Krakowie studiował historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Tu uzyskał stopień doktora na Wydziale Filozoficzno- Historycznym, a później doktora habilitowanego w oparciu o dorobek naukowy i książkę „Renesansowe Głowy Wawelskie”. W latach 2007-2010 był kierownikiem Katedry Kultury i Sztuki Krakowa i Małopolski w Instytucie Kulturoznawstwa Wyższej Szkoły Filozoficzno-Pedagogicznej w Krakowie. Od 2009 roku był pracownikiem naukowo-dydaktycznym w Instytucie Historii Sztuki i Kultury Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, którego później był dyrektorem.
Od 2012 roku był profesorem nadzwyczajnym. W latach 1985-1989 był prezesem oddziału Krakowskiego Stowarzyszenia Historyków Sztuki. Od 1995 roku był członkiem, a później sekretarzem Komisji Historii Sztuki Polskiej Akademii Umiejętności.
Jako stypendysta kilku fundacji, prowadził badania naukowe w Rzymie, Wiedniu i Londynie. Uczestniczył w inwentaryzacji polskich zabytków sakralnych w Ukrainie. Był autorem około stu pięćdziesięciu publikacji naukowych i popularnonaukowych, redaktorem i współredaktorem kilkunastu książek. Jego głównymi zainteresowaniami naukowymi były: malarstwo polskie XVI-XVIII wieku i malarstwo włoskie epoki renesansu.
Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski przez Prezydenta RP. Kazimierz był synem Józefa Kuczmana autora projektu i inicjatora budowy pomnika Adama Mickiewicza w Rzeczycy Okrągłej.
Samorząd gminy Radomyśl nad Sanem uznał w 2018 roku Kazimierza Kuczmana za jej Honorowego Obywatela, obok m.in. Ekscelencji Biskupa Edwarda Frankowskiego. Prof. Kuczman zmarł w styczniu 2021 roku.
Zgodnie z ostatnią wolą zmarłego jego najbliższa rodzina przekazała na konto gminy Radomyśl nad Sanem i Szkoły Podstawowej w Rzeczycy Długiej 80 tys. złotych.
Przekazane w spadku pieniądze będą wydatkowane na następujące cele: 20 tys. złotych – dla Szkoły Podstawowej w Rzeczycy Długiej w celu ustanowienia na okres 10 lat nagrody im. profesora Kazimierza Kuczmana, przyznawanej corocznie na zakończenie roku szkolnego uczniowi wskazanemu przez Radę Pedagogiczną za wybitne osiągniecia naukowe. 10 tys. złotych – do dyspozycji dyrektora szkoły w Rzeczycy Długiej jako „fundusz opieki” nad pomnikiem Adama Mickiewicza w Rzeczycy Okrągłej. Środki byłyby przeznaczone na bieżące wydatki związane z troską o otoczenie pomnika, kwiaty, prace porządkowe, uroczystości przy pomniku. 10 tys. złotych – do dyspozycji wójta gminy jako dofinansowanie kosztów konserwacji, naprawy pomnika. 10 tys. złotych – na stypendium im. profesora Kazimierza Kuczmana dla uczniów gminy Radomyśl nad Sanem artystycznie uzdolnionych w dziedzinie: malarstwa, grafiki, rzeźbiarstwa. W celu realizacji tej inicjatywy zostanie opracowany regulamin przyznawania stypendium.
20 tys. złotych – jako dofinasowanie dla uczniów szkół z terenu gminy do wycieczek mających w programie zwiedzanie Wawelu, z którym profesor był związany przez całe życie zawodowe i gdzie mieszkał do śmierci. 10 tys. zł. – na dofinansowanie wydania książki o „Turkach” w Woli Rzeczyckiej, którzy w 2024 będą obchodzić stulecie swojego istnienia. Publikacja będzie zawierać informacje o parafii Wola Rzeczycka. W monografii będzie zawarty rozdział o prof. Kazimierzu Kuczmanie w celu upamiętnienia jego osoby.
Częściowo otrzymane fundusze zostały już wykorzystane. W październiku ubiegłego roku odbyła się wycieczka dzieci z terenu gminy do Krakowa w celu zwiedzenia Wawelu.
– Przyszła mi taka refleksje do głowy, żyjmy tak jak żył właśnie ten człowiek, tzn. róbmy wszystko w swoim życiu żebyśmy zasługiwali właśnie na tego typu uroczystości po naszej śmierci – mówiła podczas odsłonięcia tablicy pamiątkowej Katarzyna Rak, siostrzenica profesora.
Przybyłym na uroczystość gościom za obecność i uczestnictwo podziękował wójt gminy Jan Pyrkosz. – Sylwetkę prof. Kazimierza Kuczmana bardzo trafnie scharakteryzował ks. profesor Jacek Urban w pracy zbiorowej „Tendit In Ardua Virtus”: „Profesor Kazimierz Kuczman od 18 roku życia na stałe związał się z Krakowem, a w sposób szczególny z Wawelem. Wybrał historie sztuki i Uniwersytet Jagielloński, który stał mu się matką, pozwalającą zdobywać kolejne stopnie naukowe. (…) Pasją i wielką przygodą Jego życia stały się przekazane narodowi polskiemu przez Karolinę Lanckorońską na Wawel obrazy włoskie z XIV i XVI stulecia, stanowiące cześć rodzinnych zbiorów. Jest ich wytrawnym opiekunem i propagatorem w świecie historii sztuki, a z biegiem czasu stał się doskonałym znawcą malarstwa włoskiego. Profesor jest współautorem wielu katalogów i albumów. Za swe zasługi na polu muzealnictwa został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Jest na stałe zrośnięty z Wawelskim Wzgórzem, gdzie od lat przyszło mu pracować i mieszkać.” Myślę, że w ten skromny sposób pan profesor zostaje przypisany też do naszej wspólnoty lokalne, przez pamięć o nim jako o człowieku skromnym, dobrym, mądrym i szlachetnym – mówił Jan Pyrkosz.
Uroczystego odsłonięcia tablicy pamiątkowej dokonały siostry profesora Helena Staniek i Zofia Rak oraz wójt gminy Jan Pyrkosz i przewodniczący rady Edward Wermiński.
