Wymiana prawa jazdy

Prawo jazdy to najważniejszy dokument każdego kierowcy, który potwierdza jego uprawnienia do kierowania pojazdem. W zależności od posiadanej kategorii dokument ten uprawnia do prowadzenia auta osobowego, pojazdu ciężarowego czy też maszyn budowlanych. Data ważności prawa jazdy jest zapisana na odwrocie dokumentu przy konkretnej kategorii.

Prawo jazdy bezterminowe

Dokumenty uprawniające do prowadzenia pojazdu, które zostały wydane przed 2013 rokiem są bezterminowe. Należy wiedzieć, że od 19 stycznia 2013 roku nie wydaje się już dokumentów bezterminowych. Kierowcy, którzy posiadają prawo jazdy wydane przed 19 stycznia 2013 roku, muszą wymienić je na nowe w latach 2028 do 2033 roku. Ich data ważności będzie wynosić maksymalnie 15 lat. Posiadacz bezterminowego prawa jazdy nie musi przy składaniu wniosku o wymianę dokumentu wykonywać badań lekarskich ani składać z wnioskiem o wymianę żadnych zaświadczeń lekarskich. Choć ich wymiana będzie obowiązkowa, nie ma potrzeby robić badań lekarskich, w przeciwieństwie do właścicieli prawa jazdy z terminem ważności. Chodzi tu tylko o to, aby doszło do wymiany prawa jazdy bezterminowego na terminowe. Cała ta procedura ma na celu ujednolicenie dokumentów i chodzi tylko o fizyczną zmianę dokumentu na nowy, aby miał on taki sam wzór jak terminowe.

Obowiązkiem kierowcy posiadającego bezterminowe prawo jazdy będzie zgłoszenie się do wydziału komunikacji z wnioskiem po nowy dokument.

Aktualnie nie musimy wymieniać swojego bezterminowego prawa jazdy. Najwcześniej można zgłosić się do urzędu po wymianę dokumentu w 2028 roku, a najpóźniej w 2033 roku. Niestety, po jego wymianie, nie będzie już ono bezterminowe. Jego ważność będzie wynosiła maksymalnie 15 lat.

Prawo jazdy terminowe

Przepisy obowiązujące od 2013 roku zakładają, że maksymalny termin ważności prawa jazdy wynosi 15 lat od momentu wydania. Dotyczy to wyłącznie osób, które nie mają problemów ze zdrowiem. Warto zaznaczyć, że w przypadku przeciwwskazań medycznych takich jak np. duża wada wzroku, prawo jazdy  może mieć znacznie krótszy okres ważności, np. 5 lat i wówczas lekarz wpisze maksymalną ważność dokumentu na pięć lat. Tak więc maksymalnie czas ten może wynosić 15 lat, ale dokument może być także wydany na rok, 5 lat lub 10 lat, w zależności od problemów zdrowotnych i ewentualnych przeciwwskazaniach do prowadzenia pojazdu.

W takiej sytuacji wniosek o wymianę prawa jazdy składa się wraz z wynikami badań lekarskich, które potwierdzą, że kierowca dalej jest zdolny do kierowania pojazdem.

Prawo jazdy terminowe trzeba wymienić w odpowiednim czasie, zgodnie z okresem ważności. Wówczas konieczne jest wykonanie nowej fotografii oraz przedstawienie orzeczenia lekarskiego.

Kiedy wymiana prawa jazdy jest jeszcze obowiązkowa?

Oprócz wskazanej powyżej sytuacji, istnieje jeszcze kilka innych obowiązkowych sytuacji, w których musi nastąpić wymiana prawa jazdy. W zależności od przyczyny wymiany, trzeba będzie wykonać nowe badania lekarskie lub też nie. Tak więc wymiana prawa jazdy jest obowiązkowa:

▪ po ślubie; dotyczy to osób, które zmieniły swoje nazwisko, jak też inne dane osobowe (wymiana prawa jazdy po zmianie adresu nie jest konieczna). Wymiana prawa jazdy po ślubie nie wymaga wykonania badań lekarskich, ponieważ uprawnienia do prowadzenia samochodu się nie zmieniają;

▪ z powodu upłynięcia terminu ważności; kiedy tylko zbliża się data upływu ważności dokumentu należy udać się do wydziału komunikacji. Wymiana prawa jazdy po upływie terminu ważności wymaga dołączenia zaświadczenie od lekarza o braku przeciwwskazań do prowadzenia samochodu;

▪ kiedy prawo jazdy uległo zniszczeniu, kradzieży lub zaginęło; podstawą do wydania wtórnika jest fakt, że dokument jest nieczytelny. Wymiana prawa jazdy w takiej sytuacji nie wymaga wykonania badań lekarskich, ponieważ uprawnienia do prowadzenia samochodu się nie zmieniają.

Wymiana prawa jazdy wymaga złożenia wniosku w odpowiednim wydziale komunikacji właściwym dla miejsca zamieszkania. Wymiana prawa jazdy jest płatna, a brak uiszczenia opłaty oznacza, że urząd nie rozpatrzy wniosku o wydanie nowego dokumentu. Uzyskanie zaświadczenia od lekarza jest konieczne, kiedy kończy się okres ważności prawa jazdy. Nie jest obowiązkowe, jeśli następuje wymiana dokumentu po zmianie nazwiska czy też bezterminowych uprawnień. Lekarz podczas wizyty sprawdza wzrok, słuch, ciśnienie i poziom cukru. Konieczne jest też przejście badań psychologicznych, aby wyeliminować problemy z alkoholem czy używkami, a także zaburzenia psychiczne.

Formalności związane z wymianą dokumentów można przeprowadzić osobiście, w wybranym urzędzie albo internetowo, przez stronę ePUAP. Wniosek i oświadczenia można znaleźć w urzędzie, gdzie można je wypełnić. Są również dostępne w internecie, więc możliwe jest ich wypełnienie w domu i przyjście z gotowym kompletem do urzędu.

Bożena Kolba