Od 27 stycznia w aptekach w całej Polsce można wykonać test na COVID-19. Kilka z nich znalazło się na terenie Podkarpacia. Najbliżej za darmo i bez rejestracji wykonasz test antygenowy w aptece: w Stalowej Woli, Rudniku nad Sanem, Ulanowie i Tarnobrzegu.
Darmowe testy w kierunku COVID-19, dostępne w większości dużych aptek w kraju, miały być kolejnym sposobem rządu na walkę z pandemią koronawirusa. 27 stycznia weszło rozporządzenie Ministerstwa Zdrowia w sprawie wykazu badań diagnostycznych, które mogą być wykonywane przez farmaceutę. Zgodnie z nowymi przepisami apteka, która zgłosi chęć udziału w programie automatycznie staje się punktem wymazowym. Testy dostępne za darmo w aptekach finansowane są przez NFZ, a ich wynik trafia do systemu.
Z myślą o pacjentach
Apteki, które zgłaszają się do programu, muszą spełnić szereg warunków. Jak mówi mgr farmacji Barbara Wróbel, właścicielka apteki „Echinacea” w Ulanowie, która włączyła się do programu, jednym z nich jest przystosowanie pomieszczenia.
– Wymagania jakie musieliśmy spełnić to dodatkowe pomieszczenie do testów z oddzielnym wejściem, pomieszczenie w którym pacjent może się rozebrać, zaczekać na wymaz. Gabinet musieliśmy doposażyć w: specjalny stolik, krzesła, szafki, środki do dezynfekcji oraz odpowiedni sprzęt do wykonywania testów – mówi Barbara Wróbel.
Konieczne było również szkolenie przygotowujące do tej roli. Jak mówi rozporządzenie: „Wykonanie badania przez farmaceutę jest możliwe po ukończeniu przez niego szkolenia teoretycznego w zakresie przeprowadzania tego badania, dostępnego na platformie e-learningowej Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego.” Do tej pory kurs ukończyło ponad 5 tys. farmaceutów.
Jak podkreśla właścicielka apteki w Ulanowie, do programu zgłosiła się, żeby ułatwić pacjentom dostęp do testów.
– Zainteresowanie takimi testami w aptece było duże. Pacjenci przy okazji wizyty, czy rozmowy telefonicznej często pytali, czy taki test będzie można u nas wykonać. Skoro szukali takiego miejsca postanowiłam je im udostępnić – dodaje Barbara Wróbel.
Apteka w Ulanowie jest w trakcie procedury, dlatego fizycznie przeprowadzanie testów będzie możliwe w przyszłym tygodniu. Z kolei od 31 stycznia test antygenowy można wykonać w aptece „Arnica” w Rudniku nad Sanem.
– Izba Aptekarska, Ministerstwo Zdrowia, dają nam teraz różne uprawnienia z których warto skorzystać. A zwłaszcza w tym momencie, kiedy jest tak duża liczba zachorowań, chcieliśmy pacjentom umożliwić większy dostęp do testów – mówi mgr farmacji Beata Baj.
Dla właścicielki apteki w Rudniku nad Sanem spełnienie warunków postawionych przez Ministerstwo Zdrowia nie było kłopotliwe.
– Miałam już odpowiednie pomieszczenia, ponieważ wcześniej przeprowadzaliśmy szczepienia, więc byliśmy do tego przygotowani. U nas pacjenci, którzy przychodzą na test w ogóle się ze sobą nie stykają, nie mają też kontaktu z klientami apteki. Również pod względem niezbędnego sprzętu byliśmy przygotowani – dodaje Beata Baj.
Choć taka opcja w aptece w Rudniku działa zaledwie od poniedziałku, to już nie jedna osoba została przebadana na obecność COVID-19.
– Przed uruchomieniem testów antygenowych w naszej aptece, wielu pacjentów pytało o taką możliwość i osobiście i telefonicznie. Na początku myśleli, że to będzie wyglądało w ten sposób, że taki test będą po prostu dostawać do domu. W chwili obecnej zainteresowanie, nie jest jeszcze bardzo duże, kolejka przed apteką się nie ustawia, ale pojedynczy pacjenci przychodzą – mówi właścicielka apteki „Arnica”.
Test antygenowy w aptece. Jak to wygląda?
Wbrew temu jak myślało wiele osób, testy nie są dawane do ręki i nie można ich samodzielnie wykonać w domu. Test wykonywany jest na miejscu w aptece. Farmaceuta pobiera wymaz z nosa lub gardła i wykonuje szybki test antygenowy (nie PCR). Przeprowadza się go u osób mających objawy infekcji sugerujące zakażenie koronawirusem w ciągu 7 dni od ich wystąpienia lub u osób bez objawów, które chcą sprawdzić, czy nie zarażają. Test wykrywa cząstki białkowe, czyli antygeny wirusa SARS-CoV-2, w materiale z wymazu.
O wyniku pacjent powinien być poinformowany w ciągu kilkunastu minut. Może też dostać SMS albo sprawdzić wynik w Internetowym Koncie Pacjenta. Jeśli jest on pozytywny taka osoba zostaje skierowana na izolację domową. Po 10 dniach od wyniku testu otrzyma Krajowy Certyfikat COVID ważny tylko w Polsce, nie uprawniający do przekraczania granicy.
W przypadku ujemnego wyniku, pacjent otrzymuje Unijny Certyfikat COVID ważny przez 48 godzin. Gdy u takiej osoby utrzymują się jednak objawy zakażenia, lekarz podstawowej opieki zdrowotnej może wydać skierowanie na test PCR. Skierowanie takie można także uzyskać wypełniając formularz dostępny na stronie pacjent.gov.pl.
Darmowe testy w niewielu aptekach
Jak przekazuje Narodowy Fundusz Zdrowia, w kraju działają obecnie 802 punkty pobrań wymazów do testów PCR, w najbliższych dniach ma ich przybyć 80. Testy antygenowe można wykonać w laboratoriach, mobilnych punktach lub właśnie w aptekach, których na dzień 1 lutego zgłosiło się 183. Z prawie 13 tys. aptek działających w Polsce, jest to zaledwie 1,5 proc. Wykonano w nich 2263 badania (stan na 1 lutego).
Na chwilę obecną na terenie Podkarpacia darmowy test antygenowy można wykonać w 13 aptekach. W naszych trzech powiatach: stalowowolskim, niżańskim i tarnobrzeskim takie placówki znajdują się w następujących miejscowościach: Stalowa Wola, ul. Dąbrowskiego 4, Ulanów, ul. 3 Maja 8, Rudnik nad Sanem, ul. Chopina 14 oraz Tarnobrzeg: ul. Mickiewicza 4, Warszawska 378, Sienkiewicza 4/71B.
Pierwsze dane statystyczne pokazują jednak, że uruchomienie programu darmowego testowania w aptekach nie zmniejszyło sprzedaży testów antygenowych. Zgodnie z danymi firmy PEX PharmaSequence, od 3 do 30 stycznia włącznie w 6 tys. ankietowanych aptek sprzedano 2,25 mln sztuk testów antygenowych.
Szczegółowa mapa aptek znajduje się na stronie internetowej www.pacjent.gov.pl.
W aptece zrobisz badanie krwi i sprawdzisz podstawowe funkcje życiowe
Zgodnie z rozporządzeniem Ministerstwa Zdrowia oprócz testu antygenowego na obecność COVID-19, farmaceuta może również wykonać inne testy diagnostyczne. Udając się więc do apteki możemy zmierzyć sobie ciśnienie krwi, tętno, puls oraz saturację krwi. Możemy wykonać pomiar masy ciała, wzrostu i obwodu w pasie, a także obliczyć wskaźnik BMI (stosunek masy ciała do wzrostu, ang. Body Mass Index) oraz stosunku obwodu talii do obwodu bioder. Farmaceuta zmierzy nam poziom glukozy we krwi czy poziom cholesterolu. Dodatkowo możemy wykonać szybki test wykrywania grypy, stężenia białka C-reaktywnego, antygenu Streptococcus z grupy A, Helicobacter – test z kwi.
Wykonanie badania przez farmaceutę jest możliwe po ukończeniu przez niego kursu kwalifikacyjnego. Te badania nie są finansowane z budżetu państwa.
Czytaj również: