W ubiegłym roku rzeszowski oddział Instytutu Pamięci Narodowej prowadził badania na terenie danego obozu NKWD w Żabnie w gminie Radomyśl nad Sanem. W trakcie prac archeologicznych ujawniono 10 ziemianek służących do przetrzymywania więźniów oraz m.in. ślady gospodarstwa domowego z XVII wieku. Odnalezione przedmioty zostały zabezpieczone, poddane konserwacji i identyfikacji. Przebadane znaleziska potwierdziły, że w obozie byli przetrzymywani polscy żołnierze oraz działacze podziemia niepodległościowego. Niestety żaden z przedmiotów nie pozwolił na odkrycie tożsamości niezidentyfikowanych dotychczas więźniów obozu.
Obóz w Żabnie funkcjonował prawdopodobnie od października 1944 r. do pierwszej dekady stycznia 1945 roku. Stanowił punkt przyjęć dla aresztowanych na terenie przyfrontowym podlegający obozowi nr 49 (którego siedziba w tym czasie znajdowała się w Przemyślu, a następnie w Brzeźnicy koło Dębicy). Ocenia się, że spośród więźniów tego obozu zamordowanych mogło zostać nawet 200 osób.
Badania archeologiczne w Żabnie na zlecenie IPN prowadziła Pracownia Archeologiczna Mirosław Mazurek. Badaniami objęto 17 arów terenu. Rozpoznano tam pond 200 obiektów archeologicznych (obiekty archeologiczne to wszelkiego rodzaju ślady w ziemi, wkopy). 82 jamy pochodzą z okresu nowożytnego – tam ujawniono fragmenty garnków, ceramiki użytkowej, niewielką ilość elementów metalowych i kości zwierzęce. Znaleziska te datowane są na XVII wiek i mogą świadczyć o funkcjonowaniu w tym miejscu ówczesnego gospodarstwa rolnego. Ujawniono 21 wykopów współczesnych oraz 50 w przypadku, których nie udało się określić chronologii. 51 obiektów było natomiast związanych z obozem NKWD. Te obiekty koncentrowały się w północno-zachodniej części działki objętej badaniami. Obszar, na którym prowadzone były prace archeologiczne to działka znajdująca się w bezpośrednim sąsiedztwie terenu starej szkoły w Żabnie.
Więcej na ten temat przeczytasz w czwartkowym wydaniu Sztafety